(vasep.com.vn) Mặc dù doanh số XK tôm hùm sống Canada sang Trung Quốc tăng trưởng theo cấp số nhân trong bối cảnh Trung Quốc áp thuế 25% đối với tôm hùm Mỹ, nhưng doanh số XK sản phẩm này sang thị trường châu Âu (EU) giảm.
Canada và EU đã ký Thỏa thuận kinh tế và thương mại toàn diện (CETA) – Thỏa thuận có hiệu lực vào cuối năm 2017. Dù đã được xóa bỏ mức thuế 8%, doanh số XK tôm hùm Canada sang EU chỉ đạt 172,9 triệu CAD, giảm 3,4 % so với 178 triệu CAD thu được năm 2017.
Tính từ đầu năm đến nay, XK tôm hùm sang thị trường EU tăng nhẹ. Trong 9 tháng đầu năm 2019, giá trị XK tôm hùm Canada sang EU đạt 131,7 triệu CAD, tăng 12,1% so với cùng kỳ năm 2018 với 117,4 triệu CAD.
Geoff Irvine, Giám đốc điều hành của Hội đồng Tôm hùm Canada - Cơ quan tiếp thị ngành tôm hùm Canada cho biết, Trung Quốc đã chiếm lĩnh thị trường NK tôm hùm. Nhu cầu tôm hùm sống và chế biến của Trung Quốc đã thúc đẩy thị trường nói chung, giúp các kênh phân phối sản phẩm tôm hùm sống phát triển. Tuy nhiên, ngành tôm hùm Canada hy vọng sẽ sớm lấy lại thị trường EU.
Dự báo: Mỹ sẽ lấy lại 50% doanh số đã mất ở Trung Quốc
Giống như một số loài cá và thủy sản có vỏ khác, tôm hùm không bị ảnh hưởng bởi nhu cầu tiêu thụ không cao trong thời gian gần đây. Sản lượng thu hoạch đã giảm từ 20-40% tại Manine trong năm nay. Trong khi đó, vẫn còn những lo ngại sản lượng khai thác có thể giảm trong hai vụ đánh bắt tôm hùm thứ 33 và 34 ở hai khu vực đánh bắt lớn nhất.
Kết quả: Các nhà chế biến đang phải trả thêm 1-1,5 CAD/ pound tại các cảng cá so với năm 2018, mức giá đang thúc đẩy giá bán buôn.
Với nhu tiêu thụ cao và giá cả tốt, ngành tôm hùm cần làm gì trong việc cải thiện các nỗ lực tiếp thị?
Theo Irvine, ngành tôm hùm cần đa dạng hóa thị trường, đặc biệt khi cuộc chiến thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc – yếu tố thúc đẩy hoạt động kinh doanh của Canada cũng sẽ đi đến hồi kết.
Những số liệu đã nói lên tất cả. Canada đã cập cảng 97.849 tấn tôm hùm trong vụ 2017-2018 (1/10/2017-30/9/2018). Irive cho rằng, 90% sản lượng khai thác này cùng với tôm hùm NK từ Mỹ để chế biến, tái xuất.
Trong 9 tháng đầu năm 2019, Canada đã XK 1,9 tỷ CAD tôm hùm, tăng 11,4% so với cùng kỳ năm 2018 với 1,7 tỷ CAD. Xu hướng này là sự tiếp nối của những năm trước, cho thấy XK tôm hùm Canada vẫn tiếp tục đạt được các mức tăng trưởng ổn định kể từ năm 2016.
Thị trường XK lớn nhất của tôm hùm Canada là Mỹ. Trong 9 tháng đầu năm 2019, nước này đã NK tôm hùm trị giá 1,2 tỷ CAD, giảm khoảng 18 triệu CAD (1,5%) so với cùng kỳ năm 2018.
Thị trường XK lớn thứ hai và là thị trường mang lại lợi nhuận lớn nhất cho ngành tôm hùm Canada là Trung Quốc. Trong 9 tháng đầu năm 2019, XK tôm hùm Canada sang Trung Quốc tăng lên 381,9 triệu CAD. So với giá trị XK trong 9 tháng đầu năm 2018 chỉ đạt 210,6 triệu CAD, doanh số XK đã tăng mạnh 81,4%.
Trong năm 2018, Canada đã XK tôm hùm Bắc Mỹ sang Trung Quốc với giá trị 299 triệu CAD, tăng 44,7% so với 206,5 triệu CAD đạt được trong năm 2017.
Để có cái nhìn tương quan sự thay đổi giữa XK tôm hùm của Canada và XK tôm hùm Mỹ sang Trung Quốc, ta thấy trong 9 tháng đầu năm 2019, XK tôm hùm Mỹ sang Trung Quốc với giá trị 27,9 triệu USD, trong khi giá trị XK tôm hùm Mỹ sang Trung Quốc trong cùng kỳ năm 2018 đạt 109,7 triệu USD.
Stewart Lamont, Giám đốc điều hành của doanh nghiệp Tangier Lobster, tin rằng cuộc chiến thương mại giữa Trung Quốc và Mỹ đã tăng doanh số đáng kể cho DN của ông. Tuy nhiên, ông cũng cho rằng việc tăng doanh thu ở thị trường Trung Quốc không tuyệt vời như mọi người nghĩ vì các DN đã phải trả thêm cho ngư dân 2-3 CAD cho sản phẩm. Ngoài ra, Trung Quốc là một thị trường có nhu cầu tiêu thụ lớn, nhưng cũng là thị trường có giá thấp.
Lamont cũng đồng ý với Irive về sự cần thiết phải đa dạng hóa thị trường vì khi chiến tranh thương mại chấm dứt, Mỹ sẽ lấy lại vị trí trước đây trên thị trường tôm hùm. Khi đó, Lamont tin rằng, 50% lợi nhuận trên thị trường đang thu được bởi các nhà XK tôm hùm Canada sẽ quay trở lại Mỹ.
Do đó, LCC – Tổ chức bao gồm các nhà chế biến, đại lý, vận tải, Hiệp hội và các Liên đoàn khai thác tôm hùm chính… bên cạnh việc tập trung phần lớn ngân sách tiếp thị của mình vào thị trường châu Âu, cũng sẽ hướng tới thị trường châu Á.
Khi chiến tranh thương mại Mỹ - Trung kết thúc, ngành tôm hùm Canada muốn đảm bảo ngành hàng này đã được đa dạng hóa ở các thị trường trọng điểm trên thế giới. Ngoài ra, các nhiệm vụ thương mại tập trung đa loài đang được lên kế hoạch như Chiến lược tăng trưởng đầu tư thương mại Đại Tây Dương nhằm thúc đẩy thương mại ở Việt Nam, Indonesia và Đài Loan. Các hoạt động khác, như một phần của chiến lược dành riêng cho tôm hùm, bao gồm tiếp thị kỹ thuật số và quảng bá thương hiệu tôm hùm Canada…